DONATE

STRES I DEPRESJA: czynnik ryzyka wystąpienia udaru

W wielu badaniach zwrócono uwagę na postrzeganie stresu psychospołecznego i depresji jako kluczowego czynnika ryzyka wystąpienia udaru mózgu (1). Podczas gdy depresja jest często wynikiem udaru, zwiększa ona również ryzyko wystąpienia udaru w pierwszej kolejności, jak również ryzyko śmierci z jego powodu. (2)(3) Osoby narażone na silny stres psychologiczny częściej doznają udaru mózgu w późniejszym okresie życia. (4)

 

Stres psychospołeczny i depresja są związane z chorobami układu krążenia

Istnieje silny związek między stresem psychospołecznym a chorobą wieńcową serca. (1) W analogiczny sposób depresja wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia cukrzycy, wysokiego ciśnienia krwi i chorób układu krążenia, z których wszystkie są silnie związane z udarem. (5) Dlatego też osoba zmagająca się ze stresem psychospołecznym lub depresją może mieć wyższe ogólne ryzyko wystąpienia udaru mózgu w przyszłości.

 

Na stres psychospołeczny i depresję narażone są szczególnie kobiety

Udar jest jedną z głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności na świecie, przy czym zabija on częściej kobiety niż mężczyzn. (6) Niezależne badanie dotyczące stresu psychospołecznego i udaru mózgu również wykazało wyższe ryzyko wystąpienia udaru mózgu u kobiet, a spośród 300 milionów osób dotkniętych depresją na całym świecie większość stanowią także kobiety. (1) (7) Jedno z badań sugeruje, że może to wynikać z wielu czynników, w tym internalizacji emocji, zmian hormonalnych, a nawet stosowania tabletek antykoncepcyjnych. (8)

 

Stres psychospołeczny jest jednym z dziesięciu modyfikowalnych czynników ryzyka występowania udaru

Ważne ogólnoświatowe badanie wykazało, że dziesięć modyfikowalnych czynników ryzyka wiąże się z około 90% wszystkich udarów na całym świecie, bez względu na pochodzenie etniczne, płeć czy wiek. Czynniki psychospołeczne, takie jak stres związany z pracą i domem, wydarzenia życiowe i depresja, zostały uznane za czynniki przyczyniające się do ryzyka wystąpienia udaru mózgu oraz za jeden z potencjalnych czynników, które można zmienić poprzez profilaktykę i/lub leczenie. (6)

 

Profilaktyka i leczenie stresu psychospołecznego

Istnieje wiele interwencji, które mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem psychospołecznym, lękiem i depresją. Programy prewencyjne są czasami wdrażane na przykład dla dzieci, które padły ofiarą przemocy psychicznej lub fizycznej, lub dla dorosłych, którzy przezwyciężają poważne traumy życiowe.

Terapia poznawczo-behawioralna i psychoterapia mogą być stosowane do skutecznego leczenia łagodnej do umiarkowanej depresji; Można również przepisać leki, takie jak leki przeciwdepresyjne. Jednak świadczenia opieki zdrowotnej różnią się na całym świecie, a ponad 80% osób z zaburzeniami psychicznymi mieszka w krajach o niskich i średnich dochodach. (8)

Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, cierpi na depresję lub stres, ważne jest, aby uzyskać potrzebne wsparcie i opiekę. Leczenie zaburzeń psychicznych może przyczynić się do poprawy jakości życia i zmniejszenia ryzyka udaru mózgu i innych schorzeń sercowo-naczyniowych.

 

Źródła:

  1.  Depression may not be a risk factor for mortality in stroke patients with nonsurgical treatment. A retrospective case-controlled study. Medicine: May 2019 – volume.
  2. Dr Ahmed Tawakol, MD. Relation between resting amygdalar activity and cardiovascular events: a longitudinal and cohort study. The Lancet. Volume 389, issue 10071, P834-845. Feb 25 2017. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(16)31714-7.
  3. https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/preventing-problems/heart-disease-stroke.
  4. https://www.memorialcare.org/blog/more-women-die-stroke-men.
  5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/in-depth/depression/art-20047725.
  6. Martin J O’Donell, Siu Lim Chin, Sumathy Rangarajan et al. Global and regional effects of potentially modifiable risk factors associated with acute stroke in 32 countries (INTERSTROKE): a case-control study. Lancet 2016; 388: 761-75. Published Online July.
  7. McManus S, Bebbington P, Jenkins R, Brugha T. Mental health and wellbeing in England: Adult Psychiatric Morbidity Survey 2014 [Internet]. Leeds; 2016. Available from: content.digital.nhs.uk.
  8. Rathod, S., Pinninti, N., Irfan, M., Gorczynski, P., Rathod, P., Gega, L., & Naeem, F. (2017). Mental Health Service Provision in Low- and Middle-Income Countries. Health services insights, 10, 1178632917694350. https://doi.org/10.1177/1178632917694350

 

Zaktualizowano luty 2022

Następna recenzja 2024